Odprawa – w jakiej wysokości i kiedy pracownik ją otrzyma
Powszechnie uważa się, że pracownicy zwalniani z pracy z przyczyn ich nie dotyczących, powinni otrzymać odprawę pieniężną. Tymczasem warto wiedzieć, że nie każde wypowiedzenie umowy niesie ze sobą wypłatę odprawy, a wszystko zależy od ustawy regulującej problem zwolnień grupowych. Kiedy zatem i na jakie kwoty może liczyć zwalniany nie ze swojej winy pracownik?
Najpierw zajmijmy się kwestią wysokości odprawy uwarunkowanej długością stażu pracy u danego pracodawcy. Pracownik, który przepracował mniej niż 2 lata, dostanie odprawę w wysokości jednomiesięcznej pensji. Jeśli był zatrudniony od 2 do 8 lat, może się spodziewać wypłaty dwumiesięcznego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku stażu dłuższego niż lat 8, otrzyma trzymiesięczne zarobki. To wszystko oczywiście pod warunkiem, że zwolnienie przebiega w ramach ustawy dotyczącej zwolnień grupowych. Omówmy zatem zasady, jakie powinny być spełnione, aby pracownikom przysługiwały odprawy.
Przede wszystkim zwolnienia grupowe dotyczyć mogą tylko pracodawców zatrudniających minimum 20 pracowników i rozwiązujących z nimi umowę o pracę przez wypowiedzenie lub przy pomocy porozumienia stron. Poza tym musi zostać zwolnionych przynajmniej 10 podwładnych (przy zatrudnionych mniej niż 100 osobach), lub 10% pracowników w przypadku firm większych (100 – 299) albo 30 osób w przypadku największych przedsiębiorstw (ponad 300 pracowników).
Warunkiem koniecznym jest też umowa o pracę, ustawa nie reguluje bowiem umów cywilnoprawnych. By mówić o zwolnieniach grupowych muszą być one przeprowadzone w określonym czasie, przy czym zwraca się uwagę na liczbę wręczonych wypowiedzeń.
Oczywiście zwolnienia grupowe nigdy nie mogą obejmować osób w wieku przedemerytalnym, kobiet w ciąży, pracowników będących na ulopie macierzyńskim bądź ojcowskim oraz osób zatrudnionych na okres próbny.
W przypadku, w którym pracodawca zatrudnia minimum 20 osób i zwalnia mniejszą liczbę pracowników niż wskazana wyżej, można mówić o zwolnieniach indywidualnych, które również regulowane są przez ustawę. Tutaj także rozwiązanie umowy o pracę musi nastąpić z przyczyn od pracownika niezależnych poprzez wypowiedzenie lub porozumienie stron.
Tylko zatem w przypadku zwolnień grupowych i zwolnień indywidualnych regulowanych ustawą, pracownikowi przysługuje odprawa w wysokości adekwatnej do długości zatrudnienia u pracodawcy, który rozwiązuje z nim umowę o pracę.