Co trzeba wiedzieć o urlopie wypoczynkowym?
Okres wakacyjny trwa w najlepsze. To właśnie lato jest porą, gdy najwięcej osób wykorzystuje urlopy wypoczynkowe. Co warto wiedzieć na ich temat?
Urlop podstawowym prawem
Każdy pracownik musi przyjąć do wiadomości, że urlop wypoczynkowy jest jego niezbywalnym prawem. Oznacza to, że nie można z niego zrezygnować, a pracodawca nie może pozbawić podwładnego prawa do urlopu. W przypadku tych pracowników, którzy po raz pierwszy podjęli pracę, prawo do urlopu nabywane jest z każdym kolejnym miesiącem – 1/12 całości wymiaru urlopu co miesiąc. Kolejne urlopy wypoczynkowe uzyskiwane są w trybie normalnym, czyli z początek każdego następnego roku kalendarzowego.
Lata pracy i nauki a długość urlopu
Warto wiedzieć, że liczba dni przysługującego urlopu jest niezależna od zmiany miejsca zatrudnienia. Jeśli pracownik zatrudniony jest krócej niż 10 lat (nawet u różnych pracodawców), może otrzymać 20 dni urlopu. Jeśli dana osoba pracuje już dłużej niż 10 lat, to przysługuje jej 26 dni urlopu. W lata zatrudnienia wliczają się także okresy nauki. Według Art. 155 kodeksu pracy, ukończenie następujących szkół zwiększa wymiar urlopu:
- szkoła wyższa – czas trwania nauki nie może przekroczyć 8 lat
- szkoła policealna – czas trwania nauki nie może przekroczyć 6 lat
- średnia szkoła ogólnokształcąca – czas trwania nauki nie może przekroczyć 4 lat
- średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – czas trwania nauki nie może przekroczyć 5 lat
- średnia szkoła zawodowa – czas trwania nauki nie może przekroczyć 5 lat
- zasadnicza lub równorzędna szkoła zawodowa – czas trwania nauki nie może przekroczyć 3 lat
Urlop nie tylko za pełen etat
Pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego tylko na te dni, w których miał on wykonywać pracę. Dzień urlopu odpowiada obowiązującemu pracownika wymiarowi godzin – 8 godzin pracy to jeden dzień urlopu. W niektórych sytuacjach pracodawca może udzielić podwładnemu urlopu na mniej godzin niż miałby on przepracować jednego dnia. Może to jednak mieć miejsce tylko wtedy, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop. Urlop wypoczynkowy przysługuje także osobom pracującym w niepełnym wymiarze czasu – np. trybie pracy na pół etatu, pracownik zamiast 20 dni ma 10 dni urlopu. Niewykorzystany w danym roku urlop, pracownik musi “odrobić” w następnym roku kalendarzowym do dnia 30 września.