Model kompetencyjny, czyli świadome zarządzanie personelem
Trudno sobie wyobrazić skuteczne zarządzanie personelem bez wiedzy o kompetencjach pracowników. Jak bowiem właściwie dopasować daną osobę do stanowiska, gdy nie znamy jej potencjału? I odwrotnie, jeśli jasno nie zdefiniujemy kompetencji potrzebnych do wykonywania określonych obowiązków, to nawet znając możliwości pracownika, możemy je zmarnować. By uniknąć podobnych problemów i świadomie zarządzać procesami w organizacji, warto stworzyć model kompetencyjny.
Zacznijmy od tego, czym są kompetencje. Stanowią one połączenie wiedzy i umiejętności z cechami osobowości, które wraz z motywacją i postawami decydują o skutecznym realizowaniu zadań związanych z pracą zawodową. Do tworzenia modelu kompetencyjnego potrzebna jest jednak znajomość jeszcze dwóch pojęć:
– skupiska kompetencji (grupy obejmujące zwykle ok. 5 blisko związanych z sobą komepetencji)
– wyznaczniki behawioralne kompetencji (konkretne zachowania, które są wyznacznikiem określonej kompetencji i są pożądane w danej firmie).
Dana organizacja może przygotować model kompetencyjny samodzielnie lub zlecić jego stworzenie doświadczonej firmie konsultingowej, istotne jest tylko to, by był profesjonalnie opracowany. Powinien pasować do specyfiki firmy, odpowiadać jej planom i startegii rozwoju, a jednocześnie być uniwersalny. W budowanie modelu kompetencyjnego warto zaangażować także pracowników (wyższego i niższego szczebla). Pozwoli to odnaleźć wspólną płaszczyznę pojęciową, dzięki czemu model będzie zrozumiały dla wszystkich, a przy okazji taka współodpowiedzialność za projekt zwiększy lojalność podwładnych wobec pracodawcy. Dobrze wykonany model kompetencyjny daje pracownikom i ich przełożonym jasność w zakresie tego jak powinny zostać wykonane przez nich określone czynności. Umożliwia im także poprawę poprzez wskazanie co i jak należy zrobić, aby sprostać standardom panującym w organizacji.
Model kompetencyjny to użyteczne narzędzie znajdujące zastosowanie w wielu obszarach zarządzania zasobami ludzkimi, m.in.:
– ocena 360 stopni
– system ocen okresowych
– rekrutacja i selekcja
– Assessment / Development Center
– modelowanie stanowisk
– motywowanie
– szkolenie i rozwój
– wynagradzanie.
Jak widać, model kompetencyjny ma szerokie zastosowanie i niesie korzyści zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Dzięki jasnym wytycznym, ci pierwsi wiedzą, czego się od nich odczekuje, a także mogą samodzielnie planować ścieżkę kariery, ci drudzy z kolei mają pewność, że praca jest we właściwych rękach i wykonywana najefektywniej jak się da.